Konya Teknik Üniversitesi (KTÜN), ülke havacılık sektörüne önemli katkı sağlayacak bir projeyi hayata geçirdi. Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Harun Uğuz tarafından Savunma Sanayii İçin Araştırmacı Yetiştirme Programı (SAYP) kapsamında yürütülen “ADLOG (Lojistik Bakım Verilerinin Analizi) isimli proje tamamlandı. Projeyle yapay zeka teknikleri kullanılarak uçak ekipmanlarının çalışma ömürlerini arttırılarak emniyetli ve güvenirliği yüksek uçuş imkanı sağlanacak.
Bu konuda iki yıldır çalışmalar yürüten Konya Teknik Üniversitesi Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Harun Uğuz, Savunma Sanayii İçin Araştırmacı Yetiştirme Programı (SAYP)- Kategori-C kapsamında üniversitenin ilk projesini başarı ile tamamladı. Paydaşları, Savunma Sanayii Başkanlığı (SSB), Hava Elektronik Sanayi ve Ticaret A.Ş.( HAVELSAN ) olan ADLOG (Lojistik Bakım Verilerinin Analizi) isimli proje, uçak bakım periyotlarının yapay zeka teknikleri ile uçak ekipmanlarının MTBF(Mean Time Between Failure ve NFF (No Fault Found) analizlerinin gerçekleştirilmesi, uçak ekipmanlarına ait kayıtların geliştirilen veri ön işleme teknikleri ile analiz edilerek, arıza sayılarının yapay zeka ve optimizasyon algoritmaları ile tahmin edilerek emniyetli ve güvenirliği yüksek uçuşa zemin hazırlayacak.
Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Harun Uğuz yaptığı açıklamada “Havacılık sektörü çok fazla verinin ve bilginin biriktiği bir alan. Bu alanda bakım planları, arıza bildirimleri, tamir siparişleri, ekipman sökme/takma kayıtları, uçuş saatleri, gibi bir çok veri, veri tabanı yönetim sistemlerinde kayıt altına alınmakta. Bu veriler istatistiksel ve matematiksel yöntemler ile işlenerek bilgiye dönüştürülebileceği gibi özellikle büyük hacimli karmaşık veriler yapay zeka ve makine öğrenmesi tabanlı teknikler kullanılarak da anlamlı hale getirilebilir. Yapay zeka tekniklerinin en temel özelliği, insan yorumuna gerek kalmaksızın olaylara ve problemlere çözüm üretirken mevcut bilgilere dayalı olarak olayları veya problemleri öğrenmeleri ve sonraki durumlar için çözüm üreterek karar vermeleridir.” dedi.
Prof. Dr. Harun Uğuz, “Bu proje neticesinde proje çıktıları ile plansız sökme ve takmaların azaltılması, beklenmeyen arızaların azaltılması, gereksiz bakımların iptal edilmesi, bakım periyotlarının verimli bir şekilde ayarlanması, uygulanan bakımların etkinliğinin ölçülmesi, bakım maliyetinin düşürülmesi hedeflenmiş ve elde edilecek sonuçlar atölyelerde, bakım birimlerinde mühendisler tarafından incelenmek, bakım planlama değişikliği, malzeme ihtiyaç planlaması vb. konularında öngörüler için kullanıma sunuldu.” ifadelerini kullandı.
Projenin başarılı bir şekilde bitmesinden duyduğu memnuniyeti dile getiren Prof. Dr. Harun Uğuz “Uçak malzeme ve ekipman üreticilerinin bakım standartları gereğince her bir malzeme veya ekipmanın belirli bir bakım periyodu ve uçuş ömrünün olması gerekir ancak görev şartları, iklim koşulları gibi dış etkenler ile önleyici bakım periyotlarının uygun şekilde belirlenememesi gibi faktörler nedeniyle malzeme ve ekipmanlar, uçuş ömürlerinden daha kısa periyotlarda arıza verebilmekte, üretici kataloğunda yer alan bakım periyotları değişkenlik gösterebilmektedir. Proje bu kapsamda uçak ekipmanlarının çalışabilir durumda, çalışma ömürlerinin uzun, uçuş emniyeti ve güvenirliğinin yüksek olmasını sağlayacak; buna karşılık iş gücü ve bakım maliyetlerinin düşmesine yardımcı olacak önleyici bakım planlamasının ülkemiz şartlarında yapılmasına son derece önemli. Bu amaçlar doğrultusunda yürüttüğümüz projemizi başarılı bir şekilde bitirmenin gururunu taşıyoruz. Ülkemiz, üniversitemiz ve havacılık sektörü adına hayırlara vesile olmasını temenni ediyorum.” dedi.
Prof. Dr. Harun Uğuz, proje kapsamında ayrıca Konya Teknik Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü Bilgisayar Mühendisliği Anabilim Dalı doktora öğrencisi Kadir Çelikmıh ile birlikte “Uçak Bakım Periyotları ve Arıza Sayılarının Yapay Zeka Teknikleri Kullanılarak Tahmini” isimli doktora tezi tamamlanarak, 1 adet SCI/Exp. makale ve 1 adet uluslararası konferans sunumu gerçekleştirildiğini ifade etti.
