Kurulduğu 5 Ocak 2020 tarihi itibariyle Konya ve çevre iller için önemli bir sorun haline gelen obruklara yönelik yürütülen proje ve faaliyetlerde öncü rol oynayan Konya Teknik Üniversitesi (KTÜN) Obruk Uygulama ve Araştırma Merkezi, ortaya koyduğu çözüm önerileri, kamu kurum ve kuruluşlarıyla yürüttüğü projelerle bölgede oluşan riskin önceden tespit edilmesi ve tehlikenin önlenmesi konusunda önemli  çalışmalara imza atıyor.

 

30999 sayılı 5 Ocak 2020 tarihli resmi gazetede yayınlanan yönetmelikle kurulan, kurulduğu günden bu yana Konya’nın yanı sıra başta komşu iller olmak üzere diğer il ve ilçelerde özellikle kayaç ve suların nitelikleri ile aktif kırık hatlarına bağlı olarak meydana gelmekte olan ve devam kuraklıkla birlikte aşırı ve kontrolsüz yeraltı su kullanımına bağlı olarak sayıları giderek artan obrukların oluşum  nedenleri, türleri ve obrukların meydana getirdiği risklerle ile ilgili çözüm önerileri üzerine pek çok proje ve araştırma yürüten merkez, aynı zamanda üniversite içi ve üniversite dışında obruk araştırmaları ve izleme çalışmaları ile ilgili projelerde teknik ve bilimsel araştırmalar gerçekleştirmektedir. Merkez ayrıca uygulamalı akademik çalışmalar ve eğitimlerle birlikte bilimsel ve teknik toplantıların gerçekleşmesine öncülük etmekte ve yapılan çalışmalarda danışmanlık hizmetleri vermektedir. Bu kapsamda Obruk Uygulama ve Araştırma Merkezi kuruluş amaçları ve yönetmelikte tanımlanan faaliyetleri kapsamında 2020 yılı içinde başta Konya Valiliği AFAD İl Müdürlüğü olmak üzere, Aksaray Valiliği AFAD İl Müdürlüğü, BOTAŞ Genel Müdürlüğü, Enerya Gaz Dağıtım A.Ş., Konya Valiliği Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü, Konya Büyükşehir Belediyesi, Karapınar Belediyesi ve Karatay Belediyesi gibi bir çok kamu kurum ve kuruluşlarıyla birlikte uygulamalı çalışmalar yapmış ve projeler geliştirmiştir.

 

Bu zamana kadar önemli projelere imza atan merkez, Obruk Uygulama ve Araştırma Merkez Müdürü Prof. Dr. Fetullah Arık öncülüğünde 2020 yılı içerisinde Konya Valiliği İl Afet ve Acil Durum (AFAD) Müdürlüğü “Obruk Alanlarının Tespiti ve Risk Değerlendirme Projesi” kapsamında Karapınar ilçesi sınırları içerisindeki obruklar yerinde incelenerek konum ve boyutları belirlenmiş, bölgede İHA gibi uzaktan algılama çalışmalarıyla birlikte ayrıntılı jeolojik, hidrojeolojik, yapısal jeolojik, stratigrafik, mineralojik-petrografik, sedimantolojik ve jeokimyasal saha ve laboratuvar çalışmaları gerçekleştirilerek sondaj ve jeofizik yöntemlerin uygulanacağı noktalar tayin edilmiştir. Merkez 2020 yılında BOTAŞ Genel Müdürlüğü ile birlikte Tuz Gölü Güneyi Gömülü Risk Alanlarının Araştırılması Projesi (GRAP-2) kapsamında Aksaray ve Konya çevresindeki doğal gaz botu hatlarının obruk risk araştırmaları, Konya Valiliği Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü ile Meke Gölü’nü (Karapınar-Konya) Kurtarma Projesi, Enerya Gaz Dağıtım A.Ş. ile Karapınar RMS-A İstasyonu Gömülü Risk Alanlarının Araştırılması Projelerini gerçekleştirilmiştir. Ayrıca merkez tarafından Konya Valiliği Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü Yerköprü (Göksu) Şelalesi çevresinde kaya düşmesi tehlikesine ilişkin "Kaya Islah, Önlem ve İyileştirme çalışması, Hacıkör-Sındıklı Yaylası (Sultanhanı-Aksaray) Yüzey yarılmaları ile ilgili saha incelemeleri yapılarak hazırlanan raporlar ilgili kurumlara sunulmuş olup Konya ve çevresinde meydana gelen obruk oluşumları başta olmak üzere doğa kaynaklı sorunlarla ilgili yerinde incelemeler gerçekleştirmiştir. KTÜN Obruk Uygulama ve Araştırma Merkezi bölgede Valilikler, Belediyeler, AFAD İl Müdürlüğü, Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü ve bölgede yatırımları olan diğer kamu kurum ve kuruluşları ile organize sanayi bölgeleri ve özel kuruluşların yatırım alanları ile ilgili araştırmaları projelendirmiş olup çalışmalar devam etmektedir.

 

Konya Teknik Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Babür Özçelik, “Üniversitemiz sürdürülebilir ve yenilikçi araştırmalarla bilim ve teknolojiyi üreten; toplumun kalkınması ve refahı için insan ve çevre odaklı çözümler sunan; alanlarında öncü araştırma faaliyetlerini tasarlayan ve gerçekleştiren teknik bir üniversitedir. Bu sorumlulukla bölge ve ülke için stratejik öneme sahip araştırma ve uygulama merkezlerini hayata geçirdik. KTÜN Obruk Uygulama ve Araştırma Merkezimiz de bunlardan biri. Bu merkezimiz ayrıca Türkiye’de obruk araştırmaları üzerine kurulan ilk merkezdir. Merkezimiz kurulduğu günden bu yana yaşanabilecek tehlikelerin önüne geçmek, yürütülen çalışmalarda farkındalık oluşturmak, halkı ve ilgili kurumları uyarmaya yönelik pek çok proje ve faaliyete öncülük etmiş, devam eden projelerle de öncülük etmeye gayreti içerisinde olacaktır.” dedi.

 

KTÜN Konya Teknik Üniversitesi Prof. Dr. Babür Özçelik