Erzurum Kongresi
Erzurum Kongresi, 23 Temmuz-7 Ağustos 1919 tarihleri arasında Erzurum'da toplanan kongredir. 17 Haziran'da Vilâyât-ı Şarkıye Müdâfaa-i Hukuk Cemiyeti Erzurum şubesi tarafından toplanan Erzurum Kongresi, Erzurum Umûmî Kongresi veya Umûmî Erzurum Kongresi olarak da anılır.
Erzurum Kongresi'nin önemi ve özellikleri:
-
Manda ve himaye reddedilerek ilk kez ulusal bağımsızlığın koşulsuz olarak gerçekleştirilmesine karar verilmiştir.
-
İlk kez millî sınırlardan bahsedilmiş ve Mondros Ateşkes Antlaşması'nın imzalandığı anda Türk vatanı olan topraklarının parçalanamayacağı açıklanmıştır.
-
Toplanış şekli bakımından bölgesel olmasına karşın aldığı kararlar bakımından millî bir kongredir.
-
İlk defa geçici bir hükûmetin kurulacağından bahsedilmiştir.
-
Erzurum Kongresi, Sivas Kongresi'ne bir ön hazırlık çalışması niteliğindedir.
-
İlk kez başkanlığını Mustafa Kemal'in yaptığı dokuz kişilik bir Temsil Heyeti oluşturuldu. Bu Temsil Heyeti bir hükûmet gibi görev yapacaktır. (Temsil Heyeti'nin görevi TBMM'nin açılmasına kadar devam edecektir.)
-
Erzurum Kongresi'nin bir önemi de Batı Anadolu'da Yunan kuvvetlerine karşı mücadele eden Kuvâ-yi Milliye üzerinde büyük moral etkisi yapmış olmasıdır.
-
Erzurum Kongresi, Mustafa Kemal'in sivil olarak görev aldığı ilk yerdir. Bölgesel bir kongredir.